Tym razem przenosimy się do roku 1948 i dnia wyjątkowego pod wieloma względami. Dokładnie 77 lat temu, 27 czerwca w Zdunach odbyła się podwójna uroczystość: wielki dzień otwarcia największej w Polsce wiejskiej centrali telefonicznej oraz wręczenie świadectw dojrzałości pierwszym absolwentkom miejscowego Wiejskiego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego.
Dziś, gdy Sławosz Uznański-Wiśniewski łączy się bez problemu z Ziemią z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, warto przypomnieć, że… 77 lat temu to właśnie Zduny były lokalnym centrum łączności! Rozmowy płynęły stąd do sąsiednich miejscowości z pomocą przełączników, kabla i odrobiny cierpliwości. Technologia była skromniejsza, ale rozmowy – może o NIEBO bardziej osobiste?
Tego samego dnia świadectwa dojrzałości odbierały pierwsze uczennice miejscowego gimnazjum i liceum. Uroczystości towarzyszyły występy artystyczne uczniów, także ze Szkoły Rolniczej w Dąbrowie Zduńskiej. Po części oficjalnej uczestnicy zwiedzali wzorowe gospodarstwo – dziś cały kompleks znany jako Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Zduńskiej Dąbrowie.
I choć dziś świat wygląda zupełnie inaczej, jedno pozostało bez zmian – zakończenie roku szkolnego nadal budzi emocje, przynosi dumę i otwiera drzwi do wakacyjnej wolności. Wszystkim uczniom, nauczycielom i absolwentom – zarówno dawnym, jak i obecnym – życzymy pięknego zakończenia i jeszcze lepszego początku.
FRAGMENT Z ZAŁĄCZONEGO ZDJĘCIA:
„POLA w gminie bąkowskiej spętane siecią słupów i drutów. Linie telefoniczne biegną razem z elektrycznymi na przełaj przez żyta, pszenicę, przez ziemniaczyska i łąki. We wszystkich kierunkach. Od wsi do wsi.
Telefony po wsiach łączone są do najbliższych central telefonicznych: 4 gromady przyłączone są do Łowicza, 6 do Złakowa, 35 — do Zdunów. Tak więc Zduny (siedziba bąkowskiego Urzędu Gminy) są największą dotychczas wiejską centralą telefoniczną.
Największą, i — obok Złakowa — jedyną w Polsce. Przypadł im przeto nie lada zaszczyt: – w niedzielę 27 czerwca dokonano tu uroczystego otwarcia tej pierwszej w Polsce wiejskiej centrali telefonicznej. Był to naprawdę wielki dzień dla wsi, dla gminy, dla całego powiatu. Tłumnie — wozami i pieszo — zwaliła tu ludność ze wszystkich okolicznych wsi. zwoził się z wszystkich okolicznych wsi ludność i pieszo i wozami. Zielono, fiołkowo i pomarańczowo zrobiło się przed pocztą od barwnych łowickich spódnic. (…)
Zduny święciły tego dnia podwójną uroczystość. Tą drugą było wręczenie świadectw dojrzałości pierwszym absolwentkom miejscowego Wiejskiego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego. Z tej racji świeżo upieczone maturzystki były – obok listonoszów wiejskich „stelefonizowanej” gminy – bohaterkami dnia. W defiladzie maszerowały na czele, prezentując swą dojrzałość umysłową i fizyczną.
Zakończenie roku szkolnego odbyło się b. uroczyście. Uświetniły je występy uczniów i uczennic Wiejskiego Gimnazjum ze Zdunów oraz uczennic Średniej Szkoły Rolniczej z Dąbrowy Zduńskiej. Po produkcjach artystycznych uczestnicy udali się tłumnie na zwiedzanie wzorowego gospodarstwa Szkoły Rolniczej.
Gmina bąkowska jest gminą przodującą w Łowickiem. Zelektryfikowana, zradiofonizowana, stelefonizowana. zwodociągowana. Ma Ośrodek Zdrowia z gabinetem dentystycznym, Wiejskie Gimnazjum i Liceum, Średnią Szkołę Rolniczą. Gospodarstwa są wzorowe wzorowo. Przyjeżdżają je tu oglądać liczne wycieczki zagraniczne.
Czy poprzestaje na tym?
Skądże! Ob. Wyszomirski, który niemałe zasługi położył dla podźwignięcia gminy, odpowiada o planach i zamiarach chłopów bąkowskich.
– Teraz kolej na budowę bursy przy gimnazjum; dostaliśmy już na to 4 mln. złotych subwencji. Potem – kanalizacja, zaprowadzenie wodociągów. Dalej — budowa boiska sportowego. Urządzenie parku. Założenie chodników po wsiach. Wybrukowanie wszystkich dróg i wysadzenie ich drzewami. (…)
Plany wielkie i piękne. Za ile lat spodziewacie się je urzeczywistnić?
— Nie wiadomo. Nie ustaniemy jednak w pracy, aż je zrealizujemy.
To prawda. Kto raz wkroczył na drogę postępu, nie ustanie już nigdy. Idzie wyżej i wyżej.”
Poniższy wycinek pochodzi z grupy STARA FOTOGRAFIA ZATRZYMAĆ Czas Łowicz i okolice i zamieszczony został przez Panią Martę Ufę 14 maja br. Jak pisze w udostępnionym przez siebie poście:
„Wielki dzień Zdunów… A właściwie to Zdun w Łowickim
Na Śląsku napisali w 1948 roku
Wycinek z czasopisma”.
